Non ti preoccupare!

Non ti preoccupare!

Een overpeinzing over de cultuurverschillen waar veel Nederlanders tegenaan lopen bij hun zoektocht naar een leuk tweede huis, bij de eventuele verbouwing hiervan of wanneer ze vaak langere periodes in dit prachtige land verblijven.

Want wie wil zich nu niet op regelmatige basis onderdompelen in het dolce far niente, het heerlijke klimaat, de verrukkelijke maaltijden, de vriendelijkheid van de mensen, de ongeëvenaarde vindingrijkheid, de overweldigende en zeer gevarieerde natuur, de fantastische eindeloze kilometers kust, de bergen, de heuvels en dan uiteraard de schitterende kunstschatten die in de prachtige steden en dorpen te vinden zijn. Het is bijna teveel!

Hier een eigen plek te kunnen creëren is natuurlijk een droom, waarbij wij van Bisconti Case & Giardini adequate ondersteuning kunnen bieden. Want ook voor ons is werken in dit land, zelfs of juist na al die jaren, nog altijd een feestje.

Echter, enige kanttekeningen zouden we hierbij wel willen plaatsen.

We voelen ons hier thuis omdat we als Europeanen veel gemeenschappelijk hebben maar er zijn zeker ook verschillen. Verschillen die bij een aankoop proces van een woning of een verbouwing soms duidelijk naar voren komen. Er kunnen onverwachte kosten zijn, het huis voldoet niet aan de vergunningen of bestemmingsplan, het is niet ‘in regola’. Of er zijn meerdere erfgenamen. Beste tip : koop niet alleen maar laat je bijstaan door een erkende makelaar én leer de taal. Maar wat er ook gebeurt in Italië, zaken die wij als Nederlanders soms niet begrijpen, het komt (meestal) toch wel goed. Het gaat alleen anders.

Cultuurverschillen zijn overal, ook vlakbij huis. Vergelijk bijvoorbeeld de Nederlandse informaliteit versus de Duitse hiërarchie of hoe Belgen en Nederlanders van elkaar verschillen in denken en doen. Vandaar ook het belang van regels, voor de dagelijkse omgang maar zéker ook bij het zakendoen.

https://www.reginacoeli.nl/blog/tien-tips-voor-zakendoen-in-italië.html

https://www.consulenza-italiana.com/italiaanse-cultuur/

Een paar voorbeelden van de overtuigingen van Italianen, hoe het voor hen hoort en functioneert.

-          Italianen hebben hun eigen gedachten over de combinatie eten en zwemmen, daar dienen i.v.m. de spijsvertering uren en uren tussen beide activiteiten te zitten;

-          Ze gaan op hun eigen manier om met de seizoenen (skikleding en bontjassen in november ook al is het 25 graden);

-          Ze eten liever niet dan het niet authentieke;

-          Familie komt altijd eerst;

-          Een badkamer zonder bidet is geen badkamer;

-          Ook al zit je in een wat groter gezelschap aan tafel, de Italiaan zal je bord opruimen als het leeg is ook al is de rest van je gezelschap nog bezig.

Probeer je daar wat aan te veranderen, door bijvoorbeeld de borden pas weg te halen als iedereen klaar is, zoals wij dat graag zien, loopt alles in de soep.

Zo kan je contracten maken met (onder)aannemers maar als een familielid (en dan in het bijzonder “la mama”) ziek wordt (denk ook aan Covid) dan komt de persoon in kwestie niet werken. Net zolang tot dat dit in zijn of haar ogen weer kan. Ze organiseren ook anders, het is vaak veel meer ad hoc, ze laten zich meer leiden door hoe de dag loopt. Wij als Nederlanders willen juist graag van tevoren weten waar we aan toe zijn. Dit wringt soms.

Voor een prettige samenwerking in Italië met Italianen, is het belangrijk om zakelijke afspraken niet door de Nederlandse bril te bekijken. Het leidt tot ontstemming en frustratie als we als Nederlanders niet meebewegen met de gang van zaken in het land waar de zakelijke transacties plaatsvinden. Na vele jaren als Nederlanders te hebben gewerkt in Italië, kunnen we met vertrouwen stellen dat, op een enkele uitzondering na, er altijd sprake is van welwillendheid aan de kant van de Italianen.

Een voorbeeld: deadlines.  De doorsnee Nederlander wil graag een einddatum voor een project. Feit is dan bijvoorbeeld dat la mama ziek is geworden, of er is een spoedklus tussendoor, of ze hebben, ook als uitvloeisel van de pandemie, teveel hooi op hun vork genomen en weten nu niet goed hoe ze alles voor elkaar kunnen krijgen en gaan improviseren – met chaotische agenda’s als gevolg. Bedenk ook dat het vaak om artigiani (ambachtslui) gaat en niet om grotere bouwbedrijven die wellicht wat soepeler zijn in hun capaciteit. Maar het zijn juist deze artigiani die het verschil maken, prachtige details en echt vakmanschap.

Een ander voorbeeld: het bestelde materiaal is er niet of komt met grote vertraging. Hier wordt nog veel gewerkt met vertegenwoordigers, die 1 x per 14 dagen of zelfs per maand hun ronde doen. Daar moet je dan op wachten, het is niet anders. Zich van te voren afmelden gebeurt helaas te weinig of ze komen inderdaad de afspraak niet na (of ze hadden die anders begrepen), ook al drukken we ze op het hart om ons bij welke verandering dan ook te verwittigen. Het voelt soms net als zeep, je denkt dat je het onder controle hebt en zo floept het uit je handen.

Hoe heerlijk makkelijk zou ons werk zijn als een afspraak altijd een afspraak blijkt. Als het bestelde op tijd geleverd werd. Als Italianen eenzelfde begrip van tijd zouden hebben. Maar dat is dus niet zo.

Na al die jaren wonen en werken in Italië merken we dat de wat lossere manier van omgaan met een aantal zaken, zonder af te willen doen aan het belang van afspraken, zeker ook een positieve kant heeft. Italianen zoeken altijd de oplossing, ze zijn hierbij erg creatief. Hun eerste reactie is vaak ‘nee’, daarna komt een ‘mmm’, soort van sympathiek keelgeluid, gevolgd na wat argumenteren door ‘forse’, misschien en dan het verlossende woord ‘vediamo’, we kijken wel, wat een losse uitspraak lijkt maar in de praktijk betekent dat ze echt hun best gaan doen.

Maar zegt een Italiaan ‘non ti preoccupare’ (maak je geen zorgen), dan is dat, voor ons althans, juist wel een reden om ons eens goed achter de oren te krabben. Maar al te vaak dient die zin juist als een soort van dooddoener, om er vanaf te komen of om in ieder geval de discussie te vermijden.              

En dan komen we weer terug op de bouw, probeer erin mee te gaan, in plaats van ‘ja maar in Nederland’. Het is effectiever om te accepteren dat de zakelijke transacties niet in Nederland plaatsvinden, en we dus als Nederlanders het Italiaanse ongeschreven zakelijke handboek moeten volgen.  En het is aan ons om de verwachtingen te managen, we zijn en blijven altijd positief maar de klant dient vooral ook realistisch te blijven, don’t shoot the messenger. Soms gaat het nu eenmaal anders dan gepland maar het eindresultaat is altijd goed!

Zoals de Romeinen heel lang geleden al verzuchtten ‘Abbi fede’, houdt moed J